Ders Notları: Temel Mikrobiyoloji - 1

• Ökaryotlar: Gelişmiş canlılardır. Evrimleşmesi en üst düzeydedir. Algler, protozoanlar ve mantarlar bu grup içerisine girmektedir. 

'Ökaryot Bitki ve Hayvan Hücreleri'

• Prokaryotlar: Gelişmemiş canlılardır. Bu grupta bakteriler yer almaktadır. 

'Prokaryot Bakteri Hücresi'

• Virüsler: Bir hücre yapısı olmayan canlılardır.

'H5N1 Virusu Genomik Yapısı'

• Prionlar: Nükleik asit içermeyen ve protein yapısındaki yapılardır.

'Bir Prion Yapısı'

Ökaryot ve Prokaryotları birbirinden ayıran en önemli özellik çekirdek yapılarıdır. Stoplazma içeriside zarla çevrili çekirdeğe sahip canlılar ökaryotlar olarak adlandırılırken; prokaryotlar da çekirdek membranı yoktur. Nükleus içerikleri stoplazma içerisinde serbest olarak bulunurlar. 

Kromozom yapısı ve bölünme
Prokaryot canlılarda kromozom sirküler ve sayısı çoğunlukla tek; ökaryotlarda ise lineer (düz) ve birden fazladır. Ökaryotlar mitoz bölünme geçirirken; prokaryotlarda (bakterilerde) mitoz bölünme görünmez.

'Karşılaştırma'

• Prokaryot canlıların büyüklükleri 0,2 - 2 mikron iken ökaryotlarda 2 mikronun üzerindedir. 
• Her iki grup canlılarda protein sentezi ribozomlarda gerçekleşir fakat ökaryotlarda ribozom 80s, prokaryotlarda ise 70s büyüklüğündedir. (s: sedimentasyon katsayısı) Bu farklılıktan dolayı bakteri ribozomlarını etkileyen antibiyotikler insan ribozomlarını etkilemezler. ANCAK ÖKARYOT MİTOKONDRİLERİNDEKİ RİBOZOMLAR PROKARYOT RİBOZOMLARINA BENZER. BUNA BAĞLI OLARAK PROTEİN SENTEZİNİ İNHİBE EDEN kloramfenikol İNSAN HÜCRELERİNDEKİ MİTOKONDRİLERİ DE ETKİLEYEREK YAN ETKİLERE NEDEN OLABİLİR.
• Hücre içerisinde sentezlenen proteinlerin depolanmasını sağlayan ER (endoplasmik reticulum) ve Golgi cisimciği gibi organeller de sadece ökaryotlarda bulunmaktadır. 
• Enerji sentezi ökaryotlarda MİTOKONDRİLERDE olur. Fotosentez yapan canlılarda bu organele ilaveten KLOROFİL de bulunur. Bakterilerde enerji sentezi STOPLAZMİK MEMBRANDA olur.